ที่มา: https://www.thaienergyauditor.org
กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ได้มีการออกกฎกระทรวงที่ว่าด้วยการบังคับใช้เกณฑ์มาตรฐานด้านพลังงานสำหรับอาคาร (Building Energy Code ; BEC) โดยกำหนดให้อาคาร 9 ประเภท ที่มีขนาดตั้งแต่ 2,000 ตารางเมตรขึ้นไป ต้องมีการออกแบบอาคารให้เป็นไปตามมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการในการออกแบบอาคารเพื่อการอนุรักษ์พลังงาน ตามข้อกำหนดในกฎกระทรวงฯ โดยได้ประสานงานกับกรมโยธาธิการและผังเมือง ให้บังคับเกณฑ์มาตรฐาน BEC เป็นหนึ่งในข้อบังคับของการขออนุญาตก่อสร้าง
สถานภาพปัจจุบัน กฎกระทรวงกำหนดประเภท หรือขนาดของอาคาร และมาตรฐาน หลักเกณฑ์ และวิธีการในการออกแบบอาคารเพื่อการอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. 2563 ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 12 พ.ย. 63 และมีผลบังคับใช้ วันที่ 13 มี.ค. 64
สาระสำคัญของกฎหมายได้แก่ กำหนดเกณฑ์มาตรฐานขั้นต่ำในการออกแบบของแต่ละระบบ การกำหนดให้มีผู้ตรวจประเมินในการออกแบบก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคารเพื่อการอนุรักษ์พลังงานที่ผ่านการอบรมตามเกณฑ์ที่กำหนดและได้รับการรับรองจาก พพ. การกำหนดวิธีการและขั้นตอนการรับรองผลการตรวจประเมิน และการกำหนดรูปแบบเอกสารที่ใช้ยื่นขออนุญาตก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคาร
1) โรงมหรสพตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคาร
2) โรงแรมตามกฎหมายว่าด้วยโรงแรม
3) สถานบริการตามกฎหมายว่าด้วยสถานบริการ
4) สถานพยาบาลตามกฎหมายว่าด้วยสถานพยาบาล
5) สถานศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ
6) สำนักงานหรือที่ทำการ
7) ห้างสรรพสินค้าหรือศูนย์การค้า
8) อาคารชุดตามกฎหมายว่าด้วยอาคารชุด
9) อาคารชุมนุมคนตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคาร
ผู้ที่เกี่ยวข้องในการกระบวนการตรวจรับรองแบบอาคารเพื่อการอนุรักษ์พลังงาน เพื่อขออนุญาตก่อสร้าง/ดัดแปลงอาคาร และเพื่อขออนุญาตใช้อาคารที่ก่อสร้าง/ดัดแปลงแล้วเสร็จมีดังนี้
1. เจ้าของอาคาร
2. ผู้ออกแบบ ได้แก่ สถาปนิก วิศวกร ทำหน้าที่ออกแบบอาคารให้เป็นไปตามกฎหมายและมาตรฐาน
3. ผู้ตรวจรับรองแบบอาคารอนุรักษ์พลังงานตามกฎหมายฯ ในที่นี้อาจเป็นสถาปนิกหรือวิศวกรผู้ออกแบบอาคารนั้น หรือเป็นบุคคลที่สาม โดยจะต้องมีคุณสมบัติตามที่ พพ.กำหนด
4. เจ้าพนักงานท้องถิ่น
ผู้ตรวจรับรองแบบอาคารจำเป็นต้องได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วนเพื่อใช้เป็นหลักฐานในการประเมินแบบอาคารตามเกณฑ์กฎกระทรวงฯ ข้อมูลดังกล่าว ได้แก่
| ข้อมูลทั่วไป | |
|---|---|
| ชื่อโครงการ/อาคาร | |
| สถานที่ตั้งโครงการ/อาคาร | |
| ชื่อบุคคล/เจ้าของอาคาร | |
| ที่อยู่สำนักงาน | |
| หมายเลขโทรศัพท์/อีเมล | |
| ชื่อสถาบัน/วิศวกรที่ให้ข้อมูลเพิ่มเติมได้ | |
| หมายเลขติดต่อสถาบัน/วิศวกร | |
| ลักษณะอาคาร | ||
|---|---|---|
|
พื้นที่อาคาร พื้นที่ทั้งหมดของ ____________________ ตารางเมตร (พื้นที่ 1 + 2) 1) พื้นที่ใช้สอยรวมของอาคารมดของ ____________________ ตารางเมตร (พื้นที่ 1.1 + 1.2) 1.1 พื้นที่ปรับอากาศ ____________________ ตารางเมตร 1.2 พื้นที่ไม่ปรับอากาศมดของ ____________________ ตารางเมตร 2) พื้นที่อยู่นอกตัวอาคาร ___________________ ตารางเมตร |
||
| ประเภทอาคาร กรณีอาคารที่มีการใช้พื้นที่หลายลักษณะให้ระบุประเภทอาคารตามลักษณะการใช้งานของพื้นที่แต่ละส่วนพร้อมพื้นที่ของแต่ละประเภท (เลือกได้มากกว่า 1 ประเภท) |
||
| สถานพยาบาล ___________________ ตารางเมตร |
สถานศึกษา ___________________ ตารางเมตร |
สำนักงาน ___________________ ตารางเมตร |
| อาคารชุด ___________________ ตารางเมตร |
อาคารชุมชน ___________________ ตารางเมตร |
อาคารโรงมหรสพ ___________________ ตารางเมตร |
| อาคารโรงแรม ___________________ ตารางเมตร |
อาคารสถาบริการ ___________________ ตารางเมตร |
อาคารพาณิชยกรรม ___________________ ตารางเมตร |
| ข้อมูลเกี่ยวกับแบบก่อสร้าง | |
|---|---|
| ประเภทแบบ | รายละเอียด |
| แบบสถาปัตยกรรม |
|
| แบบวิศวกรรมโครงสร้าง |
|
| แบบไฟฟ้าแสงสว่าง |
|
| แบบระบบปรับอากาศ |
|
| แบบอุปกรณ์ผลิตน้ำร้อนที่ใช้น้ำมัน/แก๊สเป็นเชื้อเพลิง หรือเครื่องทำน้ำร้อนชนิดฮีตปั๊ม (ถ้ามี) |
|
| แบบระบบเซลล์แสงอาทิตย์ (ถ้ามี) |
|
| รายการประกอบแบบสถาปัตยกรรม |
|
| รายการประกอบแบบวิศวกรรมระบบไฟฟ้าและอากาศ |
|
| รายละเอียดประมาณการค่าก่อสร้าง (ถ้ามี) |
|
นอกจากเอกสารที่ต้องใช้ยื่นขออนุญาตในการก่อสร้างตามปกติแล้ว ต้องยื่นเอกสารเพิ่มเติม ดังนี้
1) ผลประเมินการใช้พลังงานที่ได้จากโปรแกรม BEC (ดังแสดงในรูป) หรือโปรแกรมที่น่าเชื่อถืออื่น ตามรายละเอียดที่ได้ของแบบขออนุญาตก่อสร้างอาคาร/รายละเอียดที่ได้ก่อสร้าง
อาคารจริง (As-built drawing)
2) หนังสือรับรองคุณสมบัติผู้ตรวจรับรองฯที่ออกโดย พพ. และใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมหรือสถาปัตยกรรมควบคุม
ขั้นตอนการขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่น ประกอบด้วยขั้นตอนหลัก 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนของการยื่นขออนุญาตก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคารก่อนการเริ่มการก่อสร้างจริง และเมื่อการอสร้างหรือดัดแปลงอาคารแล้วเสร็จ จะมีขั้นตอนเพื่อขอดำเนินการในการตรวจรับรองความถูกต้องของอาคารสำหรับอาคารประเภทควบคุมการใช้ก่อนที่จะสามารถเปิดใช้อาคารได้ตามกฎหมาย อาจพอสรุปขั้นตอนและกระบวนการในการขออนุญาตก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคาร ดังแผนภูมิต่อไปนี้
| ประเภทอาคาร | OTTV วัตต์/ตร.ม. |
RTTV วัตต์/ตร.ม. |
|---|---|---|
| สถานศึกษา, สำนักงาน | ≤50 | ≤15 |
| ศูนย์การค้า/ห้างสรรพสินค้า, สถานบริการ, โรงมหรสพ, อาคารชุมนุมคน |
≤40 | ≤12 |
| โรงแรม, สถานพยาบาล, อาคารชุด |
≤30 | ≤10 |
| ประเภทอาคาร | วัตต์/ตร.ม. พื้นที่ใช้งาน |
|---|---|
| สถานศึกษา, สำนักงาน | ≤14 |
| ศูนย์การค้า/ห้างสรรพสินค้า สถานบริการ โรงมหรสพ อาคารชุมนุมคน |
≤18 |
| โรงแรม, สถานพยาบาล อาคารชุด |
≤12 |
| ขนาดของเครื่องปรับอากาศ (วัตต์) | ค่าสัมประสิทธิ์สมรรถนะ (COP) (วัตต์ต่อวัตต์) |
อัตราส่วนประสิทธิภาพพลังงาน (EER) (บีทียูต่อชั่วโมงต่อวัตต์) |
|---|---|---|
| ไม่เกิน 12,000 | 3.22 | 11 |
| ประเภทของเครื่องทำน้ำเย็นสำหรับระบบปรับอากาศ | ขนาดความสามารถในการทำความเย็นที่ระบุขีดจำกัดของเครื่องทำน้ำเย็น (ตันความเย็น) |
ค่าพลังไฟฟ้าต่อตันความเย็น (กิโลวัตต์ต่อตันความเย็น) | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ชนิดการระบายความร้อน | แบบของเครื่องอัด | ||||||
| ระบายความร้อนด้วยอากาศ | ทุกชนิด | น้อยกว่า 300 | 1.33 | ||||
| มากกว่า 300 | 1.31 | ||||||
| ระบายความร้อนด้วยน้ำ | แบบลูกสูบ | ทุกขนาด | 1.24 | ||||
| แบบโรตารี แบบสกรู หรือ แบบเลื่อนสกรอลล์ | น้อยกว่า 150 | 0.89 | |||||
| มากกว่า 150 | 0.78 | ||||||
| แบบแรงเหวี่ยง | น้อยกว่า 500 | 0.76 | |||||
| มากกว่า 500 | 0.62 | ||||||
| ชนิดของเครื่องทำน้ำเย็นแบบดูดกลืน | ภาวะพิกัด | ค่าสัมประสิทธิ์สมรรถนะ | |||
|---|---|---|---|---|---|
| ด้านน้ำเย็น | ด้านน้ำระบายความร้อน | ||||
| อุณหภูมิน้ำเย็นเข้า | อุณหภูมิน้ำเย็นออก | อุณหภูมิน้ำเข้าเครื่องควบแน่น | อัตราการไหลของน้ำเข้าด้านเครื่องควบแน่น | ||
| (องศาเซลเซียส) | (ลิตรต่อนาที ต่อกิโลวัตต์) |
||||
| ก. ชั้นเดียว | 12.0 | 7.0 | 32.0 | 0.105 | 0.65 |
| ข. สองชั้น | 12.0 | 7.0 | 32.0 | 0.079 | 1.10 |
| ชนิดของเครื่องทำน้ำเย็นแบบดูดกลืน | ภาวะพิกัด | ค่าสัมประสิทธิ์สมรรถนะ | |||
|---|---|---|---|---|---|
| ด้านน้ำเย็น | ด้านน้ำระบายความร้อน | ||||
| อุณหภูมิน้ำเย็นเข้า | อุณหภูมิน้ำเย็นออก | อุณหภูมิน้ำเข้าเครื่องควบแน่น | อุณหภูมิน้ำออกจากเครื่องควบแน่น | ||
| (องศาเซลเซียส) | |||||
| ก. ชั้นเดียว | 12.0 | 7.0 | 32.0 | 37.5 | 0.65 |
| ข. สองชั้น | 12.0 | 7.0 | 32.0 | 37.5 | 1.10 |
| แบบ | อุณหภูมิน้ำเข้า | อุณหภูมิน้ำออก | อุณหภูมิอากาศ | สัมประสิทธิ์สมรรถนะขั้นต่ำ (Minimum COP) |
|---|---|---|---|---|
| แบบที่ 1 | 30.0 °C | 50.0 °C | 30.0 °C | 3.5 |
| แบบที่ 2 | 30.0 °C | 60.0 °C | 30.0 °C | 3.0 |
| ประเภท | ประสิทธิภาพขั้นต่ำ (%) |
|---|---|
| Oil Fired Steam Boiler | 85 |
| Oil Fired Hot Water Boiler | 80 |
| Gas Fired Steam Boiler | 80 |
| Gas Fired Hot Water Boiler | 80 |
> 2564 บังคับใช้อาคารที่มีพื้นที่ตั้งแต่ 10,000 ตร.ม.
> 2565 บังคับใช้อาคารที่มีพื้นที่ตั้งแต่ 5,000 ตร.ม.
> 2566 บังคับใช้อาคารที่มีพื้นที่ตั้งแต่ 2,000 ตร.ม.